ЖАҚСЫ СӨЗ
الْكَلِمَةُ الطَّيِّبَةُ صَدَقَةٌ
(Әл кәлима ат-таиба садақа)
Хадистің аудармасы: Жақсы сөз – садақа
(Бұхари хадистер жинағы)
Түсіндірмесі: Сөздың сиқырлық қасиеті бар, адамды күлдіреді, кейде жылатады. Екі бауырдың арасын жарастыратын да таластыратын да сөз. Орнымен сөйлей алу – данышпандықтың белгісі.
Адамдармен сөйлескеніңде сөздің ең жақсысын таңдап, әсемдеп айтуың Алланың құзырында садақа бергенмен бірдей. Сол себепті екінші адамға айтар сөзіңді сыйлық ретінде сана. Біреуге сыйлық алған кезде адамның талғамын, жасын, саған жақындығын ескергеніңдей, айтар сөзіңе де солай мұқият болғайсың. Қазақ атамыз «Он пәленің тоғызы тілден» днп бекер айтпаса керек. Төмендегі тілдің кесапаттарынан аулақ болғайсың;
Бірінші кесапат: Аллаға серік қосу;
Екінші кесапат: Күпірлікпен айыптау;
Үшінші кесапат: Білімсіз адамның дін атынан сөйлеуі;
Төртінші кесапат: Өзіне қатысы жоқ сөзге араласу;
Бесінші кесапат: Сөзді көбейту;
Алтыншы кесапат: Күнә амалдармен мақтану;
Жетінші кесапат: Орынсыз сөз таластыру;
Сегізінші кесапат: Балағат сөз;
Тоғызынша кесапат: Қарғыс;
Оныншы кесапат: Өлең, жыр тыңдаудың шегін білмеу;
Он бірінші кесапат: Әзілдің шекарасын білмеу;
Он екінші кесапат: Құпияны жария ету;
Он үшінші кесапат: Уәдені орындамау;
Он төртінші кесапат: Өтірік айту;
Он бесінші кесапат: Ғайбат;
Он алтыншы кесапат: Өсек;
