“Қызға қырық үйден тыйым” деген халқымыздың қыз бала тәрбиесiндегi ұстанымы көп жайтты аңғартады. Бұл – бетiн бүркемеген қазақ қызының елiктей еркiндiгiмен қатар ар-абыройына дақ түсiрмей пәк болуын қадағалайтын қатал да адал тәрбие.
“Ата көрген оқ жонар, ана көрген тон пiшер”. Ұл – әкесiне, қыз – анасына қарап өседi. Сондықтан ата-ана әдептiлiкте, имандылықта, өзгелермен қарым-қатынаста перзентке үлгi болуы қажет. Ата-ана перзент бойынан жақсы қасиеттердiң табылуына жауапты.
“Ана мен перзент қалып пен қыш сияқты…”, “Сүтпен кiрген жанмен шығады” деген сөз де бар халқымызда. Адам бойындағы жақсы қасиеттер ана сүтiмен дариды. Өкiнiштiсi, қазiргi таңда жас келiндер сәбиiн дәрiгерлердiң айтқанын жасап, 2 жыл емiзуге ерiнедi. Тiптi соңғы кезде шаранасын қолына алып, темекiнiң көк түтiнiн будақтатып тұратындар шықты. Кәмелет жасқа толмаған қыздардың арасында жасанды түсiк жасататындар пайда болды, тiптi көбейiп кеттi. Мамандар жасанды түсiк әйел денсаулығына зиян екенiн зар илеп айтса да, оған құлақ асар жан жоқ.
Бейресми деректерге қарағанда, жыл сайын Қазақстанда 300 мыңға жуық жасанды түсiк жасалады екен. Бұл не деген сұмдық?!
Мамандардың пiкiрiнше, жасанды түсiк жасатушылардың жасы 14-тен басталады. Қазақстанда жыл сайын 14-18 жас аралығында 10 мыңға жуық қыз түсiк жасататын көрiнедi. Осының нәтижесiнде түрлi гинекологиялық және қатерлi iсiк, сондай-ақ бедеулiк аурулары асқынуда.
Ресми деректерге сүйенсек, елiмiздегi жасөспiрiм қыздардың 10 мыңнан астамы – екiншi рет түсiк жасатқандар. Бiр ғана Алматының өзiнде жылына 20-22 мың жасанды түсiк жасату фактiсi тiркелген. Бұл – ана құрсағындағы әрбiр үшiншi нәресте дүние есiгiн ашпай, өмiр сүру құқығынан айырылды деген сөз. Менiңше, Қазақстанда жастар арасында жасанды түсiк жасатудың көбеюi, ең алдымен, олардың өз тағдырына немқұрайлы қарауынан болса, екiншiден, жауапкершiлiктiң төмендеуiнен. Ал бұл немқұрайлық пен жауапкершiлiктiң төмендеуiнiң, тiзе берсек қоғамдық себептерi көп-ақ.

Iңкәр СЕЙIТҚАЗИНА,
студент.

zhasalash.kz

Сауд Арабиясының королі Абдалла бен Абдель Азиз Меккедегі қасиетті әл-Харам мешітінің аумағын кеңейту мақсатында алғашқы символикалық кірпішін қалады. Жоба құны 20 млрд. АҚШ долларынан астам қаржыны құрап отыр.
Кеңейту жұмыстары аяқталғаннан кейін Қасиетті мешіт бір жарым есеге үлкейіп, бір мезгілде 1,6 млн. мұсылман намаз оқуға мүмкіндік алмақ. Құрылыс жұмыстары алты жылға созылады деп жоспарлануда.
Сонымен қатар, аталған елдің билік өкілдері мешіт орналасқан ауданды да жаңартуға ниет етіп отыр. Ескі, апатты жағдайдағы ғимараттарды бұзып, орнына заманауи көлік магистральдары мен жаяу жүргіншілерге арналған жер асты жолдарын салу көзделуде.
Құрылыс жұмыстары нәтижесінде мешіт ауданы 40 мың шаршы метрге үлкейіп, қаланың инфрақұрылымы жаңа серпінмен дамымақ. Сондай-ақ, қажылыққа келушілердің де жағдайын жақсарту мақсаты қарастырылған.

Еламан Қоңыров

islam-orkenieti.kz

Швецияның сақшылар дайындайтын мектебінде 26 жасар Донна Эльджаммаль есімді мұсылман қызы дәріс алуда. Доннаның басты ерекшелігі – ол сабаққа хижабпен қатысады. Бұл оның болашақ жұмысына еш кедергі келтірмейді. Өйткені осыдан бірнеше жыл бұрын аталған ел сақшылардың киімін жаулықпен немесе тюрбанмен толықтыруға рұқсат беретін заң қабылдаған болатын.
«Кішкентайымнан адамдарға көмектесуді, әділетсіздіктің жолын кесуді қалап өстім. Тіпті сол кезден бастап сақшы болуды армандадым. Хижаб киюім арманыма қолбайлау болмайды деп сенемін. Себебі Швеция көпмәдениетті ел. Мұнда әртүрлі ұлт пен сенім өкілдері тату-тәтті өмір сүруде», – деген Д. Эльджаммаль мұсылман киімінің қызметіне еш кедергісі жоқтығын да айтып өтті.
Швецияға келген алғашқы мұсылман отбасыларының өкілі болып табылатын Донна жергілікті Питтео қаласында туып-өскен. Сондай-ақ, ол бұған дейін түрме қызметінде жұмыс істеп, біраз тәжірибе жинақтаған.

Еламан Қоңыровislam-orkenieti.kz